Hayat bazen öyle kelimelerle karşımıza çıkar ki, anlamını bilmesek bile bir çekiciliği vardır. “Hamse” kelimesi de onlardan biri. Kulağa hem gizemli hem de biraz büyülü geliyor değil mi? Peki, Suriyece “hamse” ne demek? Gel, birlikte biraz gülelim, biraz öğrenelim…
Hamse mi Dediniz? Kulak Tırmalamıyor, Kalbe Dokunuyor!
Bir gün bir kafede otururken, yan masadan biri “Hamse getirsene!” diye bağırdı. Masadaki arkadaşım anında stratejik bir tepki verdi:
“Kesin bu gizli bir şifre! Ya özel bir yemek kodu ya da beş boyutlu bir meditasyon tekniği!”
Ben gülmekten kahvemi döküyordum. Çünkü “hamse” aslında Suriyece’de (ve Arapçada da) “beş” demekti!
Evet, yanlış duymadınız. Koca kelimenin arkasında sadece bir sayı vardı.
Ama itiraf edelim, “beş” demek yerine “hamse” deyince bir anda egzotik bir hava geliyor insana. Aynı şeyi bir düşünün:
“Beş çayına gelir misin?” değil de,
“Hamse çayına uğrasana!”
Bir anda sıradan bir davet değil, Orta Doğu’nun mistik lezzetleriyle dolu bir randevuya dönüşüyor.
Erkeklerin Stratejisi: Hamseyi Kod Adı Gibi Kullanmak
Erkekler genellikle çözüm odaklıdır ya hani, bu kelimeyi duyar duymaz hemen plan yaparlar.
Bir erkek arkadaşım bir gün şöyle dedi:
“Bundan sonra ekip toplantılarını gizli yapacağız. Şifre: Hamse!”
Bir başkası da konuyu daha ileri taşıdı:
“Hamse operasyonu başlatıldı. Hedef: mangal.”
Görüyorsunuz, “hamse” erkekler için sadece bir kelime değil, stratejik bir araç. Hedef belirlemek, plan kurmak, gizem katmak… Hepsi bu sihirli “beş”in etrafında dönüyor.
Kadınların Empatik Yorumları: Hamse = Enerji Dengeleme
Kadınlar ise olaya bambaşka bir açıdan yaklaşıyor. Onlar için “hamse” bir duygudur.
Bir kadın arkadaşım, “Hamse demek, beş duyunun da dengeye gelmesi gibi,” dedi.
Bir diğeri, “Hamse, bir enerjidir; içsel uyumun simgesi!”
Ve en yaratıcı yorum şu oldu:
“Hamse, beş kadının kahve içerken dünyayı düzeltmeye çalıştığı o anın ruhudur!”
Düşününce, haksız da sayılmaz. Çünkü beş kişi bir araya gelip kahve içtiğinde, dünyadaki sorunların yarısı çözülür. Kalan yarısı içinse bir fincan daha kahve yeterli olur.
Beşin Büyüsü: Bilim ve Kültür Arasında Bir Yolculuk
Bilim insanları bile “beş” sayısının insan beyninde özel bir yere sahip olduğunu söylüyor.
Elimizde beş parmak var, yüzümüzde beş duyu organı, kalbimizde beş saniyelik sabır limiti… (Evet, özellikle trafik ışığında!)
Kültürel olarak da “hamse” Orta Doğu’da güçlü bir sembol.
“Hamse eli” ya da “Fatma’nın eli” denilen tılsımlar, kötülüklerden korunmayı simgeler. Elin beş parmağı, iyiliğin ve dengenin sembolüdür.
Yani “hamse” sadece bir sayı değil, bir yaşam felsefesi gibi düşünülür.
Hamse’nin Gündelik Hayattaki Komik Halleri
Şimdi biraz eğlenelim:
Markettesiniz. Kasiyer “Beş lira eksik,” diyor. Siz artistik bir şekilde “Yani… bir hamse mi?” diyorsunuz.
Çocuğunuz beş alıyor. Siz “Hamse!” diye alkışlıyorsunuz. Komşular sizi gururlu bir Arap teyze sanıyor.
Spor hocanız “Beş tekrar daha!” diyor. Siz “Hamse! Hamse! Hamse!” diye bağırınca tüm salon motive oluyor.
Bu kelimenin enerjisi var, kabul edelim. İnsan bir anda daha kültürlü, daha eğlenceli, hatta biraz gizemli hissediyor kendini.
Sonuç: Hamse Sadece “Beş” Değil, Bir Ruh Hali!
Evet, sevgili okuyucu, Suriyece “hamse” teknik olarak sadece “beş” demek.
Ama hayatın matematiği sadece sayılarla ölçülmez, değil mi?
“Hamse” dendiğinde bazen beş kahkaha, beş dost, beş hayal, beş şans anlamına gelir.
Bir kelimenin gücü, taşıdığı duygudadır.
Şimdi düşün bakalım…
Senin için “hamse” ne ifade ediyor?
Beş güzel şey sayabilir misin şu anda hayatında seni gülümseten?
Yorumlara yaz, kim bilir—belki de senin “hamse”nin içinde hepimizin gülümsemesi vardır.
HAMSE, Fars ve Türk Edebiyatında beş mesneviyi ihtiva eden mecmualara verilen addır . almak isteyen şairler mesneviyi seçerler. Dinî, tasavvuff, ahlâkî, öğretici eserleri, hikâyeleri hep bu biçimde yazarlar. Klasik Türk edebiyatında beş mesneviden oluşan eserlere “hamse”, beş mesnevisi olan şairlere de “hamse sahibi” denir.
Buz! Her düşünceniz bana hitap etmese de katkınız için teşekkür ederim.
Hums, kelime olarak Arapça Hamse ( beş ) kelimesinden türemekte ve beşte bir anlamını taşımaktadır. Hamse, bir şâirin beş mesnevisinin bir araya getirilmesiyle oluşturulan yapıttır. Hamse yazarı şâirler hamse şâiri ya da hamsenüvis diye bilinir. Türk edebiyatında 16. yüzyılda gelişmeye başlamıştır.
Duygu!
Yorumunuz farklı bir açı sundu, yine de teşekkür ederim.
Arapça hams (beş) kelimesinin müennesi olan hamse, beş mesneviden oluşan külliyat anlamında ilk defa Nizâmî-i Gencevî’nin (ö. HAMSE, Fars ve Türk Edebiyatında beş mesneviyi ihtiva eden mecmualara verilen addır . almak isteyen şairler mesneviyi seçerler. Dinî, tasavvuff, ahlâkî, öğretici eserleri, hikâyeleri hep bu biçimde yazarlar. HAMSE, Fars Mesnevide şair, kaside ve gazelde olduğu gibi, tek kafiyeye …
Ahmet! Saygıdeğer katkınız sayesinde makalenin ana hatları güçlendi, temel mesajlar daha net ortaya çıktı ve metin daha ikna edici oldu.